Anti-nutriënten: De link met clownseczeem, andere huidproblemen en darmklachten

Planten zijn natuurlijk super gezond voor ons, ze bevatten vitaminen, mineralen en vezels. Maar het plantenrijk heeft ook een dark-side, namelijk de anti-nutriënten. Dit zijn stoffen die planten maken als natuurlijke bescherming tegen microben en insectenvraat. Hoewel ze een belangrijke rol spelen voor de plant zelf, kunnen ze in ons lichaam de opname van voedingsstoffen verstoren en klachten veroorzaken.

Anti-nutriënten; de naam klinkt al wat negatief, en terecht. Dit zijn namelijk stoffen die de opname of het gebruik van waardevolle voedingsstoffen in je lichaam tegenwerken. Ik dit blog ga ik je bewust maken van de werking van lectinen, saponinen en fytinezuur, en leg ik uit hoe deze drie anti-nutriënten een rol kunnen spelen bij darmklachten (PDS, opgeblazen gevoel, buikpijn, obstipatie e.d.) en huidklachten zoals eczeem, clownseczeem, dermatitis perioralis, acne, psoriasis en rosacea.

 

Met een voedselintolerantietest krijg je snel inzicht op de voedingsmiddelen die jouw lichaam niet goed verdraagt. Wil je direct een afspraak maken voor een GRATIS TELEFONISCH CONSULT VAN 15 MIN vul dan onderaan deze pagina het vragenformulier in.

 

Lectinen

Lectinen zijn eiwitten die zich kunnen binden aan koolhydraten in je lichaam. Ongeveer 30 procent van onze voeding bevat lectinen en de meeste hebben geen merkbaar negatief effect op de mens. Maar…..er zijn uitzonderingen. Deze zijn ook in verband gebracht met gezondheidsproblemen.

De plant beschermt zijn ‘baby’ met lectinen

De graankorrel of de boontjes kun je zien als de ‘baby’ van een plant. Omdat een plant niet kan wegrennen voor gevaar, beschermt hij zichzelf van binnenuit. Lectinen zijn in lage doses al giftig voor kleine insecten en kunnen bij hogere inname leiden tot darmproblemen bij mensen.

Hoe lectinen een ‘leaky gut’ veroorzaken en je immuunsysteem aanjagen

Onze darmbacteriën en darmcellen hebben speciale ‘ontvangers’ (receptoren) voor lectinen. Als lectinen uit je voeding zich daaraan binden, kunnen ze darmbacteriën aanzetten tot het afgeven van giftige stoffen, zoals LPS (lipopolysachariden). Dit effect maakt je darmwand ‘lekker’ of meer doorlaatbaar. Hierdoor kunnen lectinen, maar ook onverteerde eiwitten en die bacteriële gifstoffen, ongewenst in je bloedstroom terechtkomen.

Deze binnengedrongen lectinen kunnen zich vervolgens vasthechten aan andere weefsels in je lichaam. Wanneer dit gebeurt, kan je immuunsysteem in de war raken: het ziet je eigen, veranderde weefsels niet meer als ‘jouw’ cellen, maar als een bedreiging. Het gevolg is dat je immuunsysteem een aanval inzet op je eigen lichaam, wat kan zorgen voor auto-immuunreacties en -ziekten.

 

Lectinen in voeding die voor ‘gedoe’ kunnen zorgen

De lectinen die bij sommige mensen klachten kunnen veroorzaken, vind je voornamelijk in:

• Granen: Tarwe, rogge, gerst, haver, maïs en rijst.
• Peulvruchten: Alle soorten, inclusief sojabonen en pinda’s.

Lectinen en het effect op je lichaam:

• Ze beïnvloeden de integriteit van de darmwand, wat kan leiden tot een zogenaamde ‘hyperpermeabele darm’ (een doorlaatbare darm).
• Ze verstoren de opname en vertering van voedingsstoffen.
• Ze veroorzaken verschuivingen in je darmflora
• Ze beïnvloeden de afweer in de darmen én de algemene afweer van je lichaam.
• Ze kunnen cortisolresistentie veroorzaken. Dit betekent dat je lichaam wel cortisol (je stresshormoon) produceert, maar lectinen blokkeren de receptoren, waardoor cortisol zijn werk niet goed kan doen. Dit maakt het lastiger voor jou om stress te hanteren.

 

Lectinen lastig te bewerken

Lectinen zijn hittestabiel zijn en moeilijk te verteren, d.w.z. dat ze:

• Bestand zijn tegen verwarming en hoge temperaturen, dus koken vermindert de lectinen niet zoals we zouden willen.
• Vrij goed bestand tegen onze spijsverteringsenzymen, waardoor het voor ons lichaam lastig is om ze goed te verteren en af te breken.

 

Wat kun je doen?

Hoewel lectinen uitdagend kunnen zijn, betekent dit niet dat je deze voedingsmiddelen volledig moet vermijden. De meeste mensen kunnen ze best af en toe eten, zeker als je je lichaam goed kent en let op reacties.

Heb je last van darm- en/of huidklachten of andere symptomen die je in verband brengt met het eten van granen of peulvruchten? Dan kan het de moeite waard zijn om te onderzoeken of lectinen daar een rol in spelen.

Een voedselintolerantietest geeft snel duidelijkheid

Een voedselintolerantietest kan dan waardevolle informatie aan je geven. Heb je hier interesse in? Klik hier voor meer info.

 

 

Saponinen: Wat zijn het en hoe beïnvloeden ze je lichaam en je huid?

 

Saponinen zijn natuurlijke stoffen die door planten worden geproduceerd als verdedigingsmechanisme. De naam komt van het Latijnse woord ‘sapo’, wat ‘zeep’ betekent. Wanneer je een potje bruine bonen wel eens hebt afgespoeld in een vergeet, begrijp je nu meteen waarom peulvruchten aan deze naam komen. Tevens zorgen de saponinen ervoor dat de planten een bittere smaak hebben om ze te beschermen tegen indringers.

Saponinen in voeding die voor ‘gedoe’ kunnen zorgen

• Peulvruchten: Soja, alle bonen en erwten.
• Nachtschade groenten: Aardappels (vooral in de schil) en (groene) tomaten.
• Granen: Haver.
• Pseudogranen: Quinoa

 

Het effect van saponinen op: darmen, hormonen en huid

Hoewel saponinen in kleine hoeveelheden gunstige effecten kunnen hebben, kunnen ze bij grotere inname of bij gevoelige personen diverse klachten veroorzaken. Saponinen zijn bestand tegen verteringsenzymen en kunnen daardoor ongewenste effecten hebben op je darmen en algehele gezondheid.

Negatieve effecten van saponinen:

• Ze kunnen een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand veroorzaken (een ‘lekkende darm’).
• Ze beïnvloeden de opname en vertering van voedingsstoffen.
• Ze kunnen leiden tot verschuivingen in je darmflora.
• Ze beïnvloeden de afweer in de darmen en de rest van het lichaam.
• Ze kunnen cortisolresistentie veroorzaken, wat impact heeft op je stressrespons.
• Ze kunnen het darmslijmvlies verweken.

Daarom geldt ook voor voeding met saponinen eet ze met mate, omdat ze:

• een remmende werking hebben op de opname van vitaminen en eiwitten in de darmen.
• de ontwikkeling van auto-immuunziekten zoals diabetes, coeliakie en de ziekte van Crohn verhogen.

 

Pas deze manieren toe om de hoeveelheid saponinen in je voeding te verminderen:

1. Grondig afspoelen: Wanneer je bonen uit een pot of blik gebruikt, is het belangrijk ze eerst goed af te spoelen onder stromend water om de schuimende saponinen te verwijderen.
2. Kookwater verversen: Als je zelf bonen kookt, is het aan te raden het kookwater één of twee keer te verschonen tijdens het kookproces. Dit voorkomt dat je onnodig veel saponinen binnenkrijgt.
3. Schillen: Bij aardappelen bevindt het grootste deel van de saponinen zich in de schil. Door de schil te verwijderen, verminder je de inname aanzienlijk.
4. Fermentatie: Fermentatie is een zeer effectieve methode om saponinen af te breken. Gefermenteerde sojaproducten bevatten bijvoorbeeld veel minder saponinen dan niet-gefermenteerde varianten.

Let op: Koken alleen is helaas niet effectief om saponinen te verminderen, omdat ze hittebestendig zijn.

Door deze bereidingsmethoden toe te passen, kun je de negatieve effecten van saponinen verminderen en toch genieten van voedingsmiddelen die ze bevatten. Maar eet ze bij darm- en/of huidproblemen even niet en anders met mate.

Wil je meer tips ontvangen? Geef je dan hier op voor: De beste tips en adviezen bij clownseczeem.

Fytinezuur: Wat is het en hoe beïnvloeden ze je lichaam, clownseczeem of ander huidprobleem?

Fytinezuur is een stof die van nature voorkomt in zaden van planten. Het is de opslagvorm van fosfor in planten en speelt een belangrijke rol in hun groei en ontwikkeling. Voor de plant heeft fytinezuur een belangrijke functie: het beschermt het zaadje tegen vroegtijdige ontkieming en bewaart essentiële voedingsstoffen. Pas wanneer het zaadje in contact komt met water, wordt het enzym fytase geactiveerd, dat het fytinezuur afbreekt en de opgeslagen mineralen vrijgeeft zodat het zaadje kan ontkiemen.

 

Welke voeding bevat fytinezuur?

Fytinezuur kan bij sommige mensen klachten veroorzaken.

Fytinezuur is aanwezig in:

• Granen: Tarwe, spelt, rogge, gerst, haver, maïs, rijst en gierst.
• Pseudogranen: Quinoa, boekweit, amarant en chiazaad.
• Peulvruchten: Alle soorten bonen en erwten, inclusief pinda’s (zijn ook peulvruchten).
• Noten: Amandelen, hazelnoten, walnoten en cashewnoten.
• Zaden: Zonnebloempitten, pompoenpitten, pijnboompitten en lijnzaad.
• Overige: Chocolade (cacao) en koffie, aangezien dit ook afkomstig is van zaden.

 

Het effect van fytinezuur op je lichaam en huid

Hoewel fytinezuur een natuurlijke stof is, kan het bij sommige mensen klachten veroorzaken. Het grootste probleem met fytinezuur is dat het zich kan binden aan mineralen zoals ijzer, zink, magnesium, mangaan en calcium, waardoor je lichaam deze minder goed kan opnemen. Dit kan leiden tot een tekort aan deze belangrijke mineralen.

Deze mineralen wil je liever goed kunnen opnemen, omdat:

• Calcium: Onmisbaar voor sterke botten en tanden, en speelt een rol bij het handhaven van de pH-balans in je lichaam.
• Zink: Belangrijk voor DNA-synthese, enzymatische processen, een gezonde huid en voortplanting.
• IJzer: Noodzakelijk voor de binding van zuurstof in je bloed en het voorkomen van infecties.
• Magnesium: Betrokken bij talloze lichaamsfuncties, waaronder spierontspanning, stressregulatie en een gezonde darmwerking.

 

Daarnaast kan fytinezuur de spijsvertering verstoren door enzymen te remmen die belangrijk zijn voor de afbraak en opname van voedingsstoffen, zoals mineralen, eiwitten en koolhydraten. Dit kan soms leiden tot een overgroei van bacteriën en een ‘lekkende darm’, met als gevolg een opgeblazen gevoel en buikpijn.

Pas deze manieren toe om fytinezuur in je voeding te verminderen:

1. Weken: Door noten, zaden, havermout en chiazaad minstens 12 uur in water te weken, activeer je het enzym fytase, dat het fytinezuur afbreekt.
2. Ontkiemen: Het laten ontkiemen van granen en peulvruchten vermindert ook aanzienlijk het fytinezuurgehalte.
3. Fermenteren: Langdurig fermentatieproces, zoals bij het maken van zuurdesembrood, helpt fytinezuur af te breken. Moderne broodverbetermiddelen verkorten helaas de tijd die het brood nodig heeft om te rijzen waardoor fytinezuur slecht afgebroken kan worden.

Door deze tips toe te passen, kun je de opname van waardevolle mineralen verbeteren en optimaal profiteren van de voedingsstoffen in je maaltijden.

Krijgt jouw huid stress van voeding?

Heb jij het idee, dat je een reactie krijgt op ‘gezonde voeding’, maar je hebt geen idee waar je op reageert? Dan kan een voedselintolerantietest je snel meer duidelijkheid geven.

Een voedingsintolerantie ontstaat altijd vanuit een probleem in de darmen. Ik help je graag om de oorzaak hiervan te achterhalen.

Neem de regie over je gezondheid

Ben je klaar om de vicieuze cirkel te doorbreken en de oorzaak van jouw huidprobleem aan te pakken? Zet de eerste stap naar een gezonde huid van binnenuit!

Wil je graag meer informatie over een voedselintolerantietest?

• Meer info over een voedselintolerantietest, klik hier.
• Of maak direct een afspraak voor een GRATIS TELEFONISCH CONSULT VAN 15 MIN. Vul hieronder het formulier in, dan neem ik contact met je op om een afspraak in te plannen.